Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, ziraî üretimi ve kışlık ekimleri etkileyen kuraklık hakkında bir basın açıklaması yaptı.
İklim değişikliğinin tesirleri: Besin ve su kıtlığı, göç, sıhhatsiz bir yaşam!
Dünyada olduğu üzere ülkemizde de iklim değişikliğinin etkilerinin son yıllarda kendini ziyadesiyle gösterdiğini belirten Bayraktar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sel, don, fırtına, çok yağış ve sıcaklık üzere doğal afetlerin yanı sıra kuraklık da hissediliyor. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün 2021 yılı raporunda sera gazı emisyonlarının, deniz düzeylerinin, okyanus ısısının ve okyanus asitlenmesinin rekor düzeye ulaştığı tabir edildi.
Rapora göre iklim değişikliği, dünya çapında soğuk ve sıcak hava dalgaları, çok yağışlar, seller, kuraklık, tropik fırtına ve şiddetli fırtınalar biçiminde tesirini sürdürüyor. Raporda ayrıyeten global ısınma ve iklim değişikliğinin gelecekte gıda ve su kıtlığı, istihdam azalması, göç, ekosistemlerde dengesizlik, alt yapılarda ziyan, sıhhatsiz bir hayat ve düşük hayat standardı getireceği belirtiliyor.
Ülkemiz Akdeniz çanağında yer alması prestijiyle iklim değişikliğinden ziyan görecek ülkelerin başında geliyor. 2020-2021 döneminde yaşadığımız çok kuraklığın olumsuz tesirleri hala devam ediyor.
“ÇİFTÇİLER İKLİM DEĞİŞİMLERİNE AHENK SAĞLAMAKTA ZORLUK ÇEKİYOR”
2022 yılında Akdeniz ülkelerinden İtalya ve İspanya’da görülen aşırı kuraklık, bu ülkelerin ziraî üretimini de değerli ölçüde etkiledi. Türkiye’de ziraî üretim, iklimdeki bu değişimlerden her geçen gün daha fazla etkileniyor. Çiftçilerimiz de bu değişim ve farklılıklara ahenk sağlamakta hayli zorluk çekiyor.
Yağışlar mevsim normallerine nazaran yetersiz kalırken, olması beklenen yağışlarda ziraî üretim için beklenen aylarda gerçekleşmiyor. Kış aylarında kimi yıllar kar yağışı görülmezken, birtakım yıllar olağanların üzerinde gerçekleşiyor.
Ayrıca, son yıllarda sonbahar aylarında gelmeyen yağışlar, yaz aylarında sel ve su baskınları oluşturacak seviyeye ulaşıyor. Artık ziraî üretimimizi değişen iklime nazaran tekrar şekillendirmemiz gerekiyor.
TARIMDA KIŞLIK EKİM ZAMANI!
2022-2023 yılı ziraî üretim ve pazarlama periyodu ekim ayı prestijiyle başladı. Başta kışlık hububat olmak üzere, kimi baklagiller, kanola ve kimi sebzelerin ekimleri yapılıyor.
Ülkemiz için temel eserlerden buğday ve arpanın yer aldığı hububat ekimi, Eylül ayının son haftası prestijiyle başlarken, ülke genelinde ekimler Ekim ayında ağırlaşıyor.
Ziraat odalarımızdan aldığımız bilgilere nazaran bilhassa kuruda yetiştirdiğimiz eserler için değerli bir faktör olan ekim ayı yağışları yetersiz kalırken, bu durum kuraklık riskini artırdı.
Sonbahar aylarında gerçekleşen yağışları artık eskisi kadar göremiyoruz. Ülkemizde değişen iklimin yeni özelliklerinden biri sonbahar yağışlarının yetersizliği ve sıcaklıkların olağanların üzerinde seyretmesidir.
YAĞIŞLAR OLAĞANIN ALTINDA KALIYOR!
2019 yılından bu yana Eylül, Ekim ve Kasım ayları yağışları olağanların altında gerçekleşiyor. 2022 Eylül ayı raporlarında da durum değişmedi. Eylül ayı yağışlarında mevsim normallerine nazaran yüzde 23 azalma görüldü. Yeniden sıcaklık bilgilerine bakıldığında 2022 yılı Eylül ayı son 52 yılın en sıcak 7. Eylül ayı olarak gerçekleşti. Olağanın üzerinde gerçekleşen sıcaklıklar yağış alan toprağı daha süratli kurutuyor. Ekim ayı yağışları hayli yetersizken hava sıcaklıkları da birçok vilayette mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti.
Geçen yıl ekimde metrekareye 30,3 kilogram yağış düştü. Bu sene birebir devirdeki yağış ölçüsü ise 30,8 kilogram oldu.
Yağışlar, Türkiye genelinde normaline nazaran yüzde 38 azalırken, Akdeniz hariç tüm bölgelerde normalinin altında yağış kaydedildi.
“60 VİLAYETTE KIŞLIK EKİMLER İÇİN KÂFİ YAĞIŞ GERÇEKLEŞMEDİ”
Güneydoğu Anadolu bölgesinde 22 dereceye varan sıcaklıklar görüldü. Toplam 60 vilayette hububat ve başka kışlık ekimler için kâfi yağış gerçekleşmedi. Birçok üreticimiz ekimlerini erteledi. Ekim yapabilmek için yağış bekliyor. Çiftçilerimiz birden fazla vilayette toprak tava gelmeden kuruya ekimini yaptı. Sulama imkanı olan ise sulama yaptı. Daha fazla beklemek istemeyen üreticilerimiz de yağış olmasa dahi, ‘tohum ambarda duracağına toprakta dursun’ diyerek bugünlerde ekimini yapıyor. Hububat ekiminin yapıldığı tarım alanlarında önümüzdeki günlerde beklenen yağışın gerçekleşmemesi durumunda tohumlarda çürüme riski oluşacaktır.
Marmara Bölgesinde Eylül ayı sonunda ekimi yapılan kanola, yetersiz yağışlar sonucu çıkış yapamadı. Kanola üreticisi çiftçilerimiz ise tarlasını bozmak zorunda kaldı.
Güneydoğu Anadolu bölgesinde iki yıldır kuraklık yaşanıyor. Hububatta ve kırmızı mercimekte değerli randıman düşüklükleri oldu. Bölgede bu yıl da hala yağış olmaması çiftçilerimizde emsal bir durumla karşı karşıya kalma tasası yarattı. Hububat ekimi sonrası kasım ve aralık aylarında yağış olmaması halinde hububatta değerli randıman kayıpları yaşanabilir.
“Üreticilerimiz desteklenmeli”
Üreticilerimizin değişen iklime uyumlu üretim yapabilmesi ve gelir elde edebilmesi için değişen iklim şartlarına karşı üreticilerimiz desteklenmelidir.
Kuraklık randıman sigortasında devlet takviyesi devam etmeli ve prim ölçüleri artırılmamalıdır. Çiftçimizin kuraklık randıman sigortasına olan talebini artırmak için hasar tespitleri hassasiyetle yapılmalıdır.
Çiftçimiz kuraklık afetiyle karşılaştığında aldığı tazminat, ziyanını karşılamalıdır. Bölge bazında kuraklığa ve soğuğa güçlü tohum çeşitleri daha fazla geliştirilmelidir. Hastalıklara güçlü çeşitlerin de kullanım alanları yaygınlaştırılmalıdır. Basınçlı sulama imkanlarının artırılması sağlanmalı ve sulama maliyetleri düşürülmelidir.
2022-2023 ziraî üretim devrinin; verimli geçmesi için yağış almayan tüm bölgelerimizde en kısa vakitte kâfi yağışın alınarak, çiftçilerimizin bol çıkar sağladığı, kalite ve rekoltenin düşmediği bir yıl olarak tamamlanmasını temenni ediyorum.”
