Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 21 Kasım Dünya Balıkçılar Günü münasebetiyle yaptığı yazılı açıklamada, denizlerdeki varlıkları korurken balıkçılık bölümünü de desteklediklerini belirtti.
Bu çerçevede son 20 yılda balıkçılara 10,2 milyar lira ÖTV indirimli yakıt takviyesi, 7,2 milyar lira yetiştiricilik takviyesi, 82,9 milyon lira küçük ölçekli balıkçılık dayanağı verdiklerine dikkati çeken Kirişci, bu kapsamda bugünkü kıymetle toplam 18,2 milyar lira ödeme yapıldığını vurguladı.
Kirişci, balıkçılık kesiminin ülke gereksiniminin üzerinde bir avcılık kapasitesine sahip olduğunun altını çizerek, “Geçen yıl su eserleri ihracatımız 1,4 milyar doların üzerinde gerçekleşti. 2022 yılı su eserleri ihracatımızın 1,5 milyar doları aşmasını bekliyoruz. 2023 yılı ihracat amacımız 2 milyar dolara emin adımlarla ilerliyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde imzaladığımız balıkçılık muahedeleri ile reislerimiz, Atlantik’ten Hint Okyanusu’na kadar milletlerarası sularda avcılık yapmaktadır.” sözlerini kullandı.
Türk balıkçıların, ülke sularında avlanan balık ölçüsünün en az 3 katı olan yaklaşık 1 milyon ton balığı, memleketler arası sularda, okyanuslarda avlandığına işaret eden Kirişci, avlanılan balıkların da işbirliği yapılan ülkelerde kurulan fabrikalarda işlendiğini aktardı. Kirişci, böylelikle başka ülke vatandaşlarına istihdam imkanı sağlanırken tıpkı vakitte Türkiye’ye de yüz milyonlarca dolar kazandırıldığını lisana getirdi.
Bakan Kirişci, su eserleri siyasetlerinin ana maksadının denizlerdeki ve iç sulardaki su eserleri kaynaklarını korumak ve sulardaki varlığın sürdürülebilirliğini sağlamak olduğuna değinerek, şunları kaydetti:
“Artık şunu çok yeterli biliyoruz, doğal kaynaklar sonsuz değildir. Pek bilinmiyor lakin dünyadaki oksijen üretiminin yüzde 50-80’i denizlerdeki planktonlar ve başka bitkiler tarafından üretilmektedir. Münasebetiyle yalnızca balıkları değil, deniz çayırlarını, algler ve deniz ekosisteminin tamamını korumalıyız. Bu çerçevede denetim ve kontrol botlarımızla deniz ve iç sularımızı koruyor, araştırma gemilerimizle inceliyoruz. Yeni hizmete aldığımız Su Eserleri Gen Bankası ile genetik gereçleri koruma ediyoruz. Su kaynaklarımızın korunması için bakanlığımızca balık üretilmesine de başka bir ehemmiyet veriyoruz.”
Güneydoğu Anadolu’da şabut balığı, Akdeniz’de orfoz, lahoz ve mercan, Ege’de çipura ve levrek, Karadeniz’de kalkan, mersin ve doğal alabalık başta olmak üzere 15 farklı tipten balığı su kaynaklarına bıraktıklarının altını çizen Kirişci, “Bu kadar farklı cinsle balıklandırma yapan en yetenekli ülkelerden biriyiz. 2022 yılı sonunda her bir vatandaşımız için birer adet olmak üzere yaklaşık 84 milyon yavru balığı su kaynaklarına bırakmış olacağız. İnşallah, Cumhuriyetimizin 100. yılına yani Türkiye Yüzyılı’na yakışır formda, balıklandırma ölçüsünü 2023’te 100 milyon adede çıkarmayı hedefliyoruz. Bu vesileyle tüm balıkçılarımızın 21 Kasım Dünya Balıkçılar Günü’nü kutluyorum.” değerlendirmesini yaptı.
YAKLAŞIK 70 GEMİ ÖTEKİ ÜLKE KARA SULARINDA FAALİYETTE BULUNUYOR
Öte yandan bakanlık açıklamasına nazaran, bu yıl yaklaşık 70 gemi öteki ülke kara sularında avcılık faaliyetinde bulunuyor. Balıkçılar, başta Moritanya olmak üzere Gine Bissau ve Gürcistan’da avcılık yapıyor. Bu kapsamda ülke iktisadına yaklaşık 600-700 milyon dolar katkı sağlandı.
Geçen yıl su eserleri ve balıkçılık üretimi 799 bin 844 ton olarak hesaplanırken, Türkiye’de denizlerinde avlanan su eserlerinde yüklü olarak hamsi, palamut, sardalya, çaça, istavrit, lüfer, mavi yüzgeçli orkinos ve beyaz kum midyesi dikkati çekiyor.
İç sularda ise yüklü olarak inci kefali, sazan, gümüşi havuz balığı ve gümüş balığı avcılığı yapılırken, yetiştiricilikte de en çok çipura, levrek, alabalık ve Türk somonu üretiliyor.
2022’de bugüne kadar en çok palamut avcılığı yapılırken, 2021’de ise en çok hamsi avlandı.
KORUMA FAALİYETLERİ
Su eserleri stoklarının korunması ve sürdürülebilirlik için birtakım bölgelerde toplamda 87 muhafaza alanı oluşturulurken, av aracına, üreme vakitlerine nazaran de yasak ve sınırlamalar bulunuyor.
Ayrıca ticari avcılığı yapılan çeşitlere bir sefer üreme bahtı verebilmek için avlanabilir minimum uzunluk uzunluğu sınırlaması getirildi.
Sürdürülebilir su eserleri avcılığının sağlanabilmesi, kuşağı tehlikede olan çeşitlerle endemik çeşitlerinin korunması ve yasa dışı avcılık faaliyetleri ile çaba için faal kontrol sistemi yürütülüyor.
Bu kapsamda bakanlık takımlarınca denizlerde, karaya çıkış noktalarında, nakil yollarında, balık hallerinde, sürece tesislerinde, toplu tüketim yerlerinde ve perakende satış yerlerinde kontroller yapılıyor. 2021’de bakanlıkça Kıyı Güvenlik Komutanlığıyla birlikte 193 bin kontrol gerçekleştirildi ve toplam 27,6 milyon lira idari para cezası uygulandı.
