Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün 555. yılı hasebiyle Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) düzenlenen aktiflik kapsamında, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Murat Vakit’in moderatörlüğünde, BDDK Lider Yardımcısı Aydın, DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş ve ING Türkiye Genel Müdürü Alper Gökgöz ile ekonomist Gökhan Şen’in konuşmacı olduğu “Modern Dünyada ve Gelecekte Para ve Finans-Dijital Para” başlıklı panel gerçekleştirildi.
Panelde konuşan BDDK Lider Yardımcısı Mustafa Aydın, dijital bankacılık düzenlemesinin çok kısa müddette çıktığı tarafındaki tenkitlerin yanlışsız olmadığını belirterek, İmar Bankası krizinden sonra BDDK’nin ikili kayda ait bir teknoloji merkezi olması gerekliliğinin ortaya çıktığını söyledi. Aydın, bunun üzerine 2005’te çalışmaların başladığını, bu manada birinci düzenlemenin de 2007 yılında çıktığını hatırlattı.
“Platformların inançlı olması daha önemli”
AA’nın aktardığına nazaran; Bitcoin’in alım satım aracı olmasından çok, alım satıma aracılık edecek platformların güvenliğinin daha kıymetli olduğunu vurgulayan Aydın, “Bugün Bitcoin’in kaç lira olduğundan fazla, o sisteme erişilemediği vakit telaş artıyor. Bitcoin 15 bin dolar olabilir, sabredebilir fakat hesabına giremediğinizde, erişemediğinizde daha büyük korku oluyor. Zira o an için dolandırıldığını düşünüyor.” diye konuştu.
Aydın, Türkiye’de son 17 yıldır yapılan düzenlemelerle bilhassa bankacılık bölümü için belli bir olgunluğa ulaşıldığını, yapılan düzenlemelerle Türk bankacılık bölümünün dünyada hatırı sayılır ülkeler içerisinde olduğunu belirtti.
Bankalarla birlikte büyük bir ekosistem oluşturduklarını söz eden Aydın, banka dışı mali kuruluşların teknoloji firmalarıyla iç içe bulunduğu bir dünya olduğunu ve bu sistemin çok uygun yönetilmesi gerektiğini söyledi.
Aydın, Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yollarına ve Elektronik Ortamda Mukavele Bağlantısının Kurulmasına Ait Yönetmelik’in Mayıs 2021’de yürürlüğe girdiğini hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Yürürlüğe giren bu düzenlememizle şu ana kadar 3 milyon kişisel gerçek kişi bankaya gitmeden hesap açabildi ve süreçlerini yapabildi. 3 milyon kişi, bu kısa vakitte dayanılmaz bir sayı. Bankalarımızın bu alandaki uğraşları bizleri de keyifli ediyor. 3 milyon kişinin bankaya gitmemesinin ekonomik tesirlerini de düşünmeliyiz. Yerinden kalkmadan, trafiğe çıkmadan, vaktini kaybetmeden, kağıt israfı yapmadan, oradaki kişiyi meşgul etmeden yerinden müşteri olmasının iktisada katkısının da çok yüksek olduğunu düşünüyoruz. Bu 3 milyonun da vakitle artacağına inanıyoruz.”
“Kripto para düzenlemesinde epeyce yol kat ettik”
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Murat Vakit da kripto paralara yönelik düzenleme çalışması yürüttüklerini belirterek, düzenlemenin üzerinde titizlikle çalıştıklarını, eksiksiz çıkması için uğraş gösterdiklerini bildirdi.
Düzenlemede hayli yol katettiklerini lakin hususun çok girift olmasından ötürü çalışmaların devam ettiğini söz eden Vakit, “Özellikle platformların nasıl iş göreceği, nasıl lisanslama yapılacağı, varlıklarını nasıl saklayacağı bahislerini tartışıyoruz. Bizim en çok versiyonunu çalıştığımız düzenleme kripto düzenlemesi oldu. Zira neresinden tutuyorsanız bir yerinden elinizde kalıyor ve tekrar üzerinde çalışıyorsunuz. Mülkiyet hakkı üzerinde de çalışıyoruz. Bu bilgilerin Dark Web’te kullanılması, bunların takibi üzere hususları düşündüğümüzde en çok zorlandığımız düzenleme bu düzenleme oldu.” şeklinde konuştu.
Zaman, gelecek devirde varlığa dayalı paraların hacminin giderek artacağını, varlığa dayalı olmayanların ise oyun aracı üzere kalacağını söyledi.
“Blockchain teknolojisini kripto paraya eşitlemek hakikat değil”
DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş ise bankalar olarak teknolojinin ağır olduğu bir dünyaya yanlışsız giderken finans teknolojileri alanında faaliyet gösteren yenilikçi teknolojik teşebbüslerle ilgiler kurulması ve yürütülmesinin şimdiki kalmak ve yeni iş modellerini erkenden kavramak açısından değerli olacağını söyledi.
Yapay zeka, bilgi bilimi ve blockchain üzere teknolojilerin artık bankalar, hatta tüm sanayiler tarafından kullanıldığını aktaran Ateş, “Blokchain altyapısı ile klasik iktisadın yarattığı büyüklükte bir para piyasası yaratmak güç. Lakin imkansız değil. Yüksek volatilite, kullanıcıyı koruyacak otorite eksikliği, kontrol eksikliği, lisanslama eksikliği, para siyaseti uygulamanın zorluğu, güç verimliliği muhtaçlığı, güç fiyatlarının kripto para üretimine tesiri üzere bahislere tahlil bulunması gerekiyor.” diye konuştu.
ING Genel Müdürü Alper Gökgöz, blokzincir (blockchain) teknolojisinin kripto paraya eşitlenemeyeceğine dikkati çekerek, blockchainin finans başta olmak üzere birçok alanda ağır kullanıldığını söyledi.
Göçmenlere banka hesabı açmanın tüm dünyada epeyce sıkıntı bir süreç olduğunu aktaran Gökgöz, yapılacak düzenlemelerle göçmenlere hesap açarken bu teknolojiden faydalanmanın mümkün olduğunu kaydetti.
Gökgöz, nakdi paranın takibinin çok sıkıntı olduğunu vurgulayarak, blockchain teknolojisiyle muhakkak kümelere yapılan toplumsal yardımların takibinin ve maksadına uygun kullanılıp kullanılmadığının anlaşılabileceğini tabir etti.
Kripto paralara gençlerin ilgisinin ağır olduğunu aktaran Gökgöz, vakitle varlığa dayalı kripto yapılarının daha öne çıkabileceğini kaydetti.
