AA muhabirinin edindiği bilgilere nazaran, milletlerarası mutabakatlar çerçevesinde ülkeler, piyasadaki eserlerin mevzuata uygunluğunun sağlanması için gerekli gördükleri tedbirleri yürürlüğe koyabiliyor. Bu tedbirler, standartlar, teknik düzenlemeler, test ve belgelendirme süreçleri aracılığıyla uygulanıyor. Bu tedbirler, ticareti gereğinden fazla kısıtlamaları durumunda “ticarette teknik engel” olarak bedellendiriliyor ve maksadı dışında kullanıldıklarında milletlerarası ticaretin akışını engelleyen önemli problemlere yol açıyor.
Dünyada yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının da tesiriyle korumacılık eğilimleri giderek artarken, bu kapsamda, eser güvenliği, teknik düzenlemeler, standartlar, test ve belgelendirme süreçleri üzere araçlar kullanılıyor. Kelam konusu düzenlemeler sonucunda ticaret gereğinden fazla engelleniyor ve ihracatçılar ciddi maliyetlere katlanmak durumunda kalıyor.
Uluslararası ticareti olumsuz etkileyen ticarette teknik manilere karşı Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) çerçevesinde Ticarette Teknik Maniler (TTE) Mutabakatı da hazırlandı. TTE Mutabakatı, yasal bir münasebete dayanarak oluşturulan teknik düzenlemeler, standartlar ve uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinin milletlerarası ticarette keyfi/gereksiz bir mahzur oluşturmasını yahut ayrımcılığa yol açmasını engellemeye yönelik memleketler arası düzenlemeleri belirliyor.
Muhtemel teknik pürüzlere karşı ihracatçıların vaktinde ve hakikat bilgilendirilmesi ticarette teknik mahzurların aşılmasında büyük kıymet taşıyor. Firmaların milletlerarası pazara girişini kolaylaştırmak ve karşılaştıkları meselelerin tahliline yönelik siyasetler geliştirmeyi amaçlayan Ticaret Bakanlığı da bu yıl birinci kez Ticarette Teknik Pürüzler Raporu hazırladı.
Rapor, ihracatçıları ticarette teknik mahzurlar konusunda bilgilendirmek ve dış pazarlarda karşılaştıkları teknik mahzurların aşılmasına rehberlik etmek emeliyle hazırlandı.
Raporun, amaç pazarlarda ihraç eserlerin ticarette teknik pürüzlerle müsabakasının önlenmesine ve pazara girişlerinin kolaylaştırılmasına rehberlik etmesi hedefleniyor.
Rapor, bakanlıkların, iktisadi işletmecilerin, sivil toplum kuruluşlarının ve ilgili tüm paydaşların hizmetine sunuldu.
Raporda, ticarette teknik pürüzlerin kaynağını oluşturan düzenlemeler, standartlar, uygunluk değerlendirmesi prosedürleri hakkında temel ve açıklayıcı bilgiler ile ticarette teknik pürüzlerin önlenmesine yönelik Türkiye’nin taraf olduğu memleketler arası, bölgesel ve ikili muahedeler hakkında bilgiler yer alıyor.
Raporun ana kısmında ise 15 ülke özelinde uygulanan teknik mahzurlar bulunuyor. Bu 15 ülke, Bakanlığın gaye ve öncelikli ülkeleri ile Uzak Ülkelere İhracat Stratejisi kapsamında yer alan ülkeler ortasından belirlendi. Buna nazaran, ABD, Brezilya, Çin, Endonezya, Filipinler, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, Japonya, Kanada, Malezya, Meksika, Şili, Tayland ve Vietnam pazarlarındaki mevcut ve potansiyel ticarette teknik pürüzlere ait bilgiler sıralandı.
Bu raporun her yıl içeriğinin geliştirilerek güncellenmesi planlanıyor.
En fazla ABD, Çin, Mısır ve Suudi Arabistan pazarlarında teknik maniyle karşılaşılıyor
Rapor kapsamında, ticaretteki teknik manilerin içeriğinin anlaşılması ve bu mahzurların aşılmasında faydalanılmak üzere, ihracatçılara yönelik Ticarette Teknik Mahzurlar Anketi de gerçekleştirildi. Ankete katılan firmaların yüzde 98’inin ihraç pazarlarına girişte ticarette bir teknik mahzurla karşılaştıkları tespit edildi. Ankete katılan firmaların yüzde 57’sinin bünyesinde farklı bir dış ticaret ünitesi bulunmazken, bünyesinde başka bir dış ticaret ünitesi bulunmayan firmaların daha fazla teknik mahzur ile karşılaştığı belirlendi. Raporda, bu çerçevede, ticarette teknik pürüzlerin aşılmasına yönelik firmaların bünyesinde başka bir dış ticaret ünitesi kurması tavsiye edildi.
Ankete katılan firmalar, en fazla ABD, Çin, Mısır ve Suudi Arabistan pazarlarında teknik mani ile karşılaştıklarını tabir etti. Firmalar, en fazla teknik mahzur ile hazır giysi ve konfeksiyon, dokuma ve ham unsurları, deri ve mamulleri ile elektrik ve elektronik bölümlerinde karşılaştıklarını aktardı.
Firmalar, en fazla, uzun belgelendirme süreçleri, uzun test süreçleri, yüksek belgelendirme maliyetleri, sertifika temininde gecikmeler ve sevk öncesi inceleme uygulamalarının ticarette teknik pürüz yarattığını bildirdi.
