Genellikle diz, dirsek, baş derisi ve sırtta oluşum gösteren sedef hastalığı, çoğunlukla genetik yatkınlığa bağlı olarak ortaya çıksa da kesin nedeni şimdi bilinmemektedir. Sırf bir deri hastalığı olarak değerlendirilmemesi gereken sedef hastalığının, bireylerin hayat standardını da değerli ölçüde etkilediğini söyleyebiliriz. Tıpkı biçimde kesin bir tedavisi olmadığı ve ömür uzunluğu sürdüğü belirtilen sedef hastalığını yanlışsız sistemlerle denetim altına alabilmek elbette ki mümkündür. Vakit zaman egzama veya mantar hastalığı ile karıştırılabilen sedef hastalığının derecesine, cinsine ve şahısların sıhhat durumuna nazaran yol haritası çizilir.
Avrasya Hastanesi Dermatoloji uzmanı H. Deniz Yardımcı sedef hastalığı ve tedavi süreci ile ilgili bilgi verdi.
Sedef Hastalığı Nedir?
Sedef hastalığı en kolay anlatımı ile meyyit cilt hücrelerinin cilt yüzeyinde süratli bir biçimde birikmesiyle ortaya çıkan bir cilt sorunudur. Sedef hastalığı denilmesinin nedeni dıştan görülen pembe kırmızı tabanda beyaz parlak kabuklar olmasıdır. Tüm dünyada yaklaşık %1-3 oranında görülür. Sıklıkla otuzlu yaşlarda başlasa da doğumdan itibaren görülebilir.
Çocuklukta nispeten daha az görülen sedef hastalığının en yaygın semptomu olan beyaz kabuklu plaklar, bedenin her yerinde olabilir. Saçlı deri tırnak tutulumu olabilir. Bazen mantar ve egzama ile karıştırılabilen sedef hastalığının kesin teşhisi fakat bir dermatolog tarafından konulabilir.
Sedef Hastalığı Neden Olur?
Vücudun kendi dokularına karşı geliştirdiği bir realisyondur. Şöyle ki, kelam konusu sedef hastalığı olduğunda derideki hücreler tarafından antijenler oluşturulur. Bu antijenler bağışıklık sistemini aktive eder. Oluşan hücreler tekrar deriye döner ve deride hücre çoğalması ve buna bağlı sedef hastalığına mahsus plakların oluşumuna yol açar.
Sedef hastalığının aşikâr bir nedeni yoktur. Lakin genetik yatkınlığın tesirli olduğu kabul edilen bir gerçektir. Ekseriyetle hastalarda psöriazis ortaya çıkacak bir ruhsal yer vardır. Mükemmeliyetçi bireylerde daha çok görüldüğü gözlemlenmiştir.
Hastalığın ortaya çıkma nedenleri;
-Enfeksiyonlar ( başta boğaz enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu olmak üzere bedendeki tüm enfeksiyonlar )
-İdrar yolu enfeksiyon,
-Yorgunluk
-Stres,
-Ani gelişen cilt travmaları (güneş yanığı gibi) tesirli bulunmuştur.
Kronik Bir Rahatsızlık Olan Sedefin Tedavisi Ömür Uzunluğu Sürmek Zorunda!
Genellikle hastalar, ‘Sedef hastalığının iç organlarla ilgisi var mı’ diye sorarlar. Hastalığın rastgele bir böbrek ve karaciğer hastalığı ile ilgisi yoktur. Hastalığın tedavisi sonrasında özel bir diyet uygulanması gerekmez. Yalnızca yediklerinde kaşıntı yapan bir besin varsa (acılı besinler, salçalı besinler vs.) onun az tüketilmesi uygundur. Birtakım çalışmalarda kilo alımının hastalığı tetiklediği belirtilmiştir. Bu yüzden sağlıklı beslenme önerilir. Tedavisinde neden muhakkak olmadığı için hala esaslı bir tahlil getirecek bir formül ya da ilaç yoktur. Vakit zaman gazetelerde ‘Sedefin tedavisi bulundu’ üzere haberler çıkmasına karşın maalesef bunlar gerçek olmadığı üzere hastalar için hayal kırıklığıdır.
Kişinin Hastalığı Nasıl Yaşadığına Bağlı Olarak Tedavi Formu Değişir!
Tedavi planlanırken hastanın durumu göz önüne alınarak bir yol haritası belirlenir. Birçok hastada beraberinde obezite, hipertansiyon ve hiperlipidemi üzere metabolik sorunlar bulunur. Münasebetiyle tedavi protokolünde kesinlikle bu üzere faktörler göz önüne alınmalıdır. Günümüzde, lokal tedavi (pomad, losyon vs.) ve ağız yoluyla çeşitli ilaçlar verilmektedir. Tedavide emel; belirtileri düzeltmek tekrarlanmasını engellemektir. Bu yüzden doktor ve hastanın uzun mühlet bıkmadan bir ortada çalışması gerekir. Hastalıkta her hastaya ekseriyetle tedavi farklıdır. Birlikte ahenk içinde çalışılmalıdır. Hafif seyreden sedef hastalığında krem ve losyonlarla tedavi kâfi gelir. Tüm bedeni saran durumlarda UV ışın tedavisi uygulanır. Ağır olaylarında yan tesirler takip edilerek ağızdan yahut iğne formunda tedaviler yapılabilir.
Sedef Hastaları Nelere Dikkat Etmeli? Sakın Bu Yanılgıya Düşmeyin!
Psikolojinin düzgün tutulması çok değerlidir. Gerekirse psikiyatrist ile ortak çalışılır. Cildin kuruluğunun önlenmesi için devamlı nemlendirici kullanımı kıymetlidir. Banyoda cildi tahriş edici uygulamalardan uzak durulmalıdır. Banyo sonrası kesinlikle nemlendirici sürülmelidir. Tedavide olan pomad, losyonlar uygulanmalıdır. Ayrıyeten hekimin önermediği hiçbir alternatif metot denenmemelidir. Zira bu durum mevcut tabloyu daha ağır hale getirebilir.
