İnternet teknolojisi günümüzde diğer kitle iletişim araçlarını geride bırakmış, dijital dünya, bireylerin büyük çoğunluğunun ömrünün vazgeçilmez bir modülü haline gelmiştir.
İnternet üzerinden geliştirilen ve her geçen gün artan kolay erişim ve iletişim teknikleri, “sosyal medya” kavramını toplumsal ömrün merkezine taşımıştır. Gelişen teknoloji ve çeşitlenen iletişim ağları pek çok kolaylığın ve faydanın yanı sıra yeni toplumsal sorunları ve tehlikeleri de beraberinde getirmiştir.
Kötü niyetli kullanıcılar kimliklerini gizleyerek internet ortamında uydurma isim ve hesaplarla gerçek dışı ve yasa dışı içerik oluşturup paylaşabilmekte, iftira, hakaret, karalama ya da itibarsızlaştırma kampanyalarına gaye olan pek çok suçsuz insan, siber zorbalığa maruz kalıp önemli mağduriyetler yaşayabilmektedir.
SİBER ZORBALIK ÇOK DAHA TEHLİKELİ
Siber zorbalık, klasik zorbalıktan kimi taraflarıyla ayrılmakta, mağdur için telafisi çok daha güç ziyanlara neden olmaktadır.
Geleneksel zorbalık faaliyetlerinde yalnızca olayın gerçekleştiği ortamda bulunan insanlar bu zorbalığa şahit olurken, internet ortamının sınır tanımayan yapısı, süratli erişim ve geniş paylaşım kolaylığı nedeniyle siber zorbalıkta birçok insan bu zorbalığa şahit olmaktadır. Bu nedenle mağdura çok daha fazla kalıcı ruhsal ziyanlar verebilmektedir.
Siber zorbalığı diğer zorbalıktan ayıran özelliklerden bir oburu ise cinselliğin daha yaygın ve kolay olarak kullanılabilmesidir.
Birey, gerçek dünyada zorbalığın gerçekleştiği ortamdan uzaklaştığında zorbalık tesiri hafiflerken, siber dünyada bu ortamdan uzaklaşabilme imkânı çok zordur.
SİBER ZORBALIK DÜNYAYI TEHDİT EDİYOR
Siber zorbalık t m dünyada bireylerin kişilik haklarını ve hayatlarını tehdit eden gayret edilmesi gereken bir olay haline gelmiştir.
Örneğin Japonya’da sosyal medya istismarıyla karşı karşıya kalan bir televizyon yıldızı intihar etmiştir.
Bu intiharın ardından kamuoyunda artan siber zorbalık telaşı karşısında Japonya parlamentosu, internet ortamında siber zorbalık yapan şahıslara mahpus ve para cezası verilmesini düzenleyen yasa çıkarmıştır.
HAYALETİN ZORBALIĞI
Siber zorbalıkta bir başka değerli konu ise failin kimliğini ortaya çıkarmadan gizlenerek bu faaliyetlerde bulunabilmesidir.
Failin tespit edilememesi ise cezai süreçlerin yapılmasını zorlaştırmakta, cürmün cezasız kalması tehlikesini doğurmaktadır.
Özellikle bazı sosyal medya platformları failin tespiti konusunda gerekli ve kâfi sorumluluğu yerine getirmemekte, birçok vakit resmi müracaatlara karşın kullanıcı bilgisini, IP adresini, kimlik bilgilerini paylaşmaktan kaçınmaktadır.
Birçok ülke vatandaşlarını siber zorbalıklardan ve internet üzerinden işlenen suçlardan korumak için yasal düzenlemeler yapmak durumunda kalmıştır.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ihtiyaç duyulan gerekli kanuni düzenlemeler yapılmış ve yapılmaya devam edilmektedir.
VATANDAŞLAR MUHAFAZA ALTINA ALINIYOR
Kamuoyunda Dezenformasyonla Çaba Yasası olarak da bilinen “ Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nde siber zorbalığa karşı vatandaşların korunmasına yönelik düzenlemeler yer almaktadır.
Bu yasa değişikliği ile internetin dağınık ve dinamik yapısı nedeniyle içerik yahut yer sağlayıcının nerede bulunduğunun tespitinde yaşanan sıkıntılar ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yetki tartışması giderilecektir.
Katalog cürümlerle daha faal gayret edilebilmesi hedefiyle yurt içi yurt dışı ayrımı kaldırılarak engelleme yetkisinde birlik sağlanmış olacaktır.
BTK ACİLEN MÜDAHALE EDECEK
Örneğin; siber zorbalığın sonuçları itibariyle en tehlikelilerinden olan intihara yönlendirme suçu karşında Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK), nerede olursa olsun intihara yönlendirme içeriğine müdahale edebilecektir.
Böylece 5651 sayılı Kanun gereğince içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararının gereği, derhal ve en geç kararın bildirilmesi anından itibaren dört saat içinde yerine getirilecek, yayını yapanlar hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına cürüm duyurusunda bulunulacaktır.
GEREĞİNİ YAPMAYAN TOPLUMSAL AĞ SAĞLAYICILARINA YAPTIRIMLAR
Reklam yasağı Resmi Gazete’ de yayımlanır.
Bu Kanun kapsamında; BTK tarafından verilen içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de bulunan vergi mükellefi gerçek ve hukukî bireylerin, ilgili yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya altı aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına BTK tarafından karar verilebilir, bu kapsamda yeni mukavele kurulamaz ve buna ait para transferi yapılamaz.
YÜZDE 50 BANT TRAFİĞİNE ENGEL
BTK, içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmesine kadar, toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabilir.
Hakim tarafından verilen yüzde elli oranında bant daraltma kararının bildiriminden itibaren otuz gün içinde sosyal ağ sağlayıcı içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararının gereğini yerine getirmez ise bant genişliğinin yüzde doksan oranına kadar daraltılması için BTK sulh ceza hâkimliğine başvurabilir.
Hâkim tarafından verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ya gönderilir.
Kararların gereği, bildirimden itibaren derhâl ve en geç dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir. Toplumsal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararının gereğini yerine getirmesi ve bildirmesi halinde yalnızca internet trafiği bant genişliğinin daraltılması önlemi kaldırılır.
KARARA UYMAK ZORUNDALAR
Yasayla; sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafından yapılacak kullanıcı haklarına ait düzenlemelere uymakla yükümlü olacaktır.
Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri veya öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı başkasına ait yayın yoluyla işlenen kabahatten, yayını sunuş biçiminden kullanıcının söz konusu yayına ulaşmasını amaçladığı açıkça muhakkak ise sorumlu tutulacaktır.
Toplumsal ağ sağlayıcı, kişilerin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ait bilgileri yetkili kolluk üniteleriyle paylaşmak durumunda kalacaktır.
Dezenformasyonla Gayret Kanunuyla, toplumsal ağ sağlayıcıların yükümlülükleri artırılırken, bireylerin siber zorbalıklara karşı şahsî haklarının korunmasına yardımcı önlemler alınmaktadır.
