- “Türkiye ile Yunanistan ortasında önümüzdeki süreçte görüşmeler başlayabilir.”
- “ABD ile F-16 görüşmelerinin olumlu sonuçlanmasını istiyoruz. Lakin alternatifler de mevcut.”
- “İsveç ve Finlandiya’dan taahhütlerini yerine getirmelerini bekliyoruz.”
- “Ne Karadeniz’in içine, ne Karadeniz’den dışarı savaş gemisinin girmesine, çıkmasına müsaade etmedik”
Son dakika haberi: Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, NATO Savunma Bakanları Toplantısı’nın akabinde gazetecilere açıklamalarda bulundu. Akar, Ukrayna’daki savaştan İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine kadar birçok hususa değindi. Akar, Türkiye-Yunanistan bağları ve ABD’den F-16 tedariki konusunda da değerli iletiler verdi.
NATO Karargahı’nda Savunma Bakanları Toplantısı’nın yanı sıra Ukrayna Savunma Temas Kümesi Toplantısı’nın da gerçekleştirildiğini anımsatan Akar, “Bu toplantılarda Türkiye olarak yaptıklarımızı, hangi noktada olduğumuzu paylaştık. Katkılarımızı, takviyelerimizi tabir ettik.” diye konuştu.
Ukrayna konusunda Türkiye’nin çalışmalarına dikkati çeken Akar, “Sayın Cumhurbaşkanımızın, ilgili bakanların, bizlerin yaptığı şey bir an evvel ateşkesin sağlanması, tarafların barışçıl yol ve yolların bulunmasına yönelik çalışmalarını artırması. Zira orada berbatlaşan bir insani durum var. Bu duruma bir an evvel son verilmesi konusundaki girişimlerimizi sürdürüyoruz. Diplomasinin önünün açılmasının kıymetli olduğunu gündeme getirdik, getiriyoruz.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin diplomatik eforlarının sonuçlarının tahıl mutabakatı ve esir değişimi ile görüldüğünü vurgulayan Akar, “Bunlar Türkiye olarak bizim göğsümüzü kabartan mevzular oldu. Buradaki toplantılarda, ikili görüşmelerimizde bakanlar kendi ülkeleri ismine Türkiye’ye takdirlerini, teşekkürlerini tabir ettiler.” dedi.
Akar, görüşmelerde Türkiye ile ilgili bahisleri gündeme getirdiklerini belirterek, bunların en başında terörle çaba geldiğini, Türkiye’nin bu bahisteki önemli gayretlerini ve takviye beklentisini muhataplarına ilettiklerini anlattı.
Toplantılarda, Türkiye’nin NATO’nun 70 yıllık üyesi ve ikinci büyük ordusu olarak Avrupa-Atlantik güvenliğine sağladığı büyük katkıya da vurgu yaptıklarını aktaran Akar, “Türkiye’nin dünya, bölge barışı için yapılabilecek ne varsa yaptığını söz ettik.” dedi.
Görüşmelerde kimi müttefikler tarafından uygulanan ihracat sınırlamaları konusunu da gündeme getirdiklerini belirten Akar, şunları söyledi:
“Bunların hem mevcut durumla hem müttefiklik ile uyumlu olmadığını zira Türkiye’nin NATO için yapması gereken kıymetli vazifeler olduğunu, bu misyonlar için de materyale muhtaçlık duyulduğunu, bu tıp tahditlerle mevcut sistemin idamesinin çok sıkıntı olacağını, bunların gözden geçirilmesi gerektiğini muhataplarımıza söyledik. Bu türlü bir uygulamanın müttefiklik ruhuna uygun olmadığını da dikkatlerine sunduk. Türkiye’nin NATO’nun muteber, aktif, saygın müttefiki olduğunu, bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da dünya, bölge barışı için yapılması gereken ne varsa yapacağını söz ettik.”
“İSVEÇ VE FİNLANDİYA TAAHHÜTLERİNİ YERİNE GETİRSİN”
Bir gazetecinin görüşmelerde İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunun gündeme gelip gelmediğini sorması üzerine Akar, şu cevabı verdi:
“Biz natürel ki NATO’nun güçlenmesini, kuvvetlenmesini, genişlemesini istiyoruz. NATO’nun açık kapı siyaseti ile ilgili bir külfetimiz yok. Ancak bizim hassasiyetlerimize hürmet gösterilmesi gerektiğini belirtiyoruz. NATO bir güvenlik örgütü. NATO’nun en büyük gayret alanlarından biri terörizm. Terörizm şu anda tüm ülkeler için önemli sorun. Birden fazla terör örgütü ile uğraş eden tek ülke Türkiye. Bunun görülmesi, bu bahiste yaptıklarımızın farkındalığının artırılması gerektiğini muhataplarımıza belirttik.”
Haziran ayında Madrid Doruğu sırasında İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine yönelik imzalanan üçlü memorandumu hatırlatan Akar, şöyle devam etti:
“Memorandum açık. Bizim de tavrımız, siyasetimiz bu manada açık ve net. Orada İsveç ve Finlandiya tarafından imza altına alınan taahhütler var. Biz bunların yerine getirilmesi gerektiğini tabir ediyoruz. Bu memorandumun bir son değil bir başlangıç olduğuna dikkati çekiyoruz. Bunların yapılmasının akabinde TBMM kararını verecek. Biz de İsveç ve Finlandiya’ya yardımcı olmaya çalışıyoruz. Birebir vakitte İsveç ve Finlandiya’daki durumu da yakından takip ediyoruz. Hala bu ülkelerde maalesef birtakım provokatif aksiyonların, manzaraların devam ettiğini üzülerek görüyoruz. Hem İsveç hem Finlandiya’nın somut adımlar atmasını bekliyoruz.”
“BAZILARI 2014’TE NEREDEYDİ?”
Ukrayna’daki gelişmelere yönelik soru üzerine Akar, Türkiye’nin mevzuyla ilgili çok taraflı eforlarını sürdürdüğünü söyledi. Başlangıçtan beri Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne kıymet verdiklerini belirten Akar, şöyle konuştu:
“Son olarak yapılan, dört bölgenin ilhakına karşı olduğumuzu da açıkça ortaya koyduk. 2014’ten beri biz bu kararımızı, siyasetimizi sürdürüyoruz. Biz hiçbir biçimde Kırım’ın ilhakını da kabul etmedik. Bu bahiste Türkiye’nin karnesinin, duruşunun çok âlâ olduğunu söyleyebiliriz. Zira biz Kırım’ın ilhakını tanımadık. Kimileri 2014’te neredeydi? Bu bahiste Türkiye’nin açık ve net siyasetini herkesin anlaması lazım.”
“KARADENİZ’İN SAKİN OLMASINI TÜRKİYE SAĞLADI”
Karadeniz’in stratejik bir gayret alanı olmamasında, sakin kalmasında Türkiye’nin değerli rolü olduğunu vurgulayan Akar, “Ne Karadeniz’in içine, ne Karadeniz’den dışarı savaş gemisinin girmesine, çıkmasına müsaade etmedik, etmiyoruz. Orasının bir gayret alanı olmasını engelledik. Karadeniz’in sakin olması Türkiye’nin başka bir başarısı.” diye konuştu.
“7 MİLYON TONDAN FAZLA TAHIL”
Hafta içi Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile telefonda görüştüğünü anımsatan Akar, “Bir an evvel ateşkesin sağlanması konusunda Sayın Şoygu’nun bizim yaklaşımımıza misal bir yaklaşımı olduğunu da büyük bir memnuniyetle müşahede ettik.” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin eforlarının akabinde oluşturulan tahıl koridorundaki son duruma ait soru üzerine Akar, “BM ile koordineli olarak İstanbul’da, tahıl eserlerinin inançlı transferi için kurulan Müşterek Uyum Merkezi faaliyetlerini sürdürüyor. Merkezin ağır çalışmaları sonucu 7 milyon tondan fazla tahıl, Ukrayna limanlarından taşındı. Çalışmalar muvaffakiyetle devam ediyor. Burada Türkiye emniyetli bir muhatap olduğunu hem Ukrayna’ya hem Rusya’ya gösterdi. Türkiye’nin itibarından ötürü yaptığı bu başarılı çalışma ister ateşkes ister güç yahut öbür hususlarda model olarak kullanılabilir.” karşılığını verdi.
YUNAN BAKAN’LA GÖRÜŞME
Ege’de tansiyonun yükseldiği bir devirde Yunanistan Savunma Bakanı Nikolaos Panagiotopoulos ile görüştüğü hatırlatılarak bu görüşmeye yönelik değerlendirmesi sorulan Akar, “Biz sıkıntıların memleketler arası hukuk, güzel komşuluk bağlantıları, barışçıl yol ve usullerle, diyalogla çözülebileceğini belirtiyoruz. Görüşmede daha sık bir ortaya gelinmesinin ve uygun komşuluk münasebetleri çerçevesinde diyaloğun artırılmasının kıymetine vurgu yaptım.” diye konuştu.
Sorunun tahlilinde diyaloğun kıymetinin altını çizen Akar, şunları söyledi:
“Kapsamlı ve kalıcı bir tahlil için karşılıklı görüşmemiz lazım. Sorunun tahlilinde düzgün komşuluk bağları, memleketler arası ilgiler temel. Biz NATO içinde iki müttefik ülkeyiz. Sorunlarımızı kendimiz çözmeliyiz. Bunun için diyalog bizim için olmazsa olmaz bir araç olarak ortaya çıkıyor. Gerginliğe neden olmayacak halde bağlarımızı sürdürmenin iki ülke için de faydalı olduğunu kıymetlendiriyoruz. Türkiye-Yunanistan ortasındaki sıkıntının rastgele bir biçimde üçüncü tarafların müdahalesine gerek kalmadan çözülmesi temel olmalıdır. Türkiye’nin de Yunanistan’ın da olumlu bir gündeme odaklanarak olayları çözmek için görüşmesi değerlidir.”
YUNANİSTAN İLE GÖRÜŞMELER BAŞLAYABİLİR
İki ülke ortasında istişari, ayrıştırma yöntemleri ve inanç artırıcı tedbirler görüşmelerinin olduğunu hatırlatan Akar, “Bu üç kanalın da şu anda durduğunu görüyoruz. Bu görüşmelerin, bu alanlarda çalışmaların başlaması lazım. Önümüzdeki periyotta bu çalışmaların başlayabileceğini kıymetlendiriyoruz. İnanç Artırıcı Tedbirler Toplantısı kapsamında iki sefer heyetlerimiz Atina’ya gitti. Yunanistan’ın heyeti bir kere Türkiye’ye geldi. Hasebiyle dördüncü toplantı için Yunanistan heyetini Ankara’ya beklediğimizi lisana getirdik. Önümüzdeki günlerde bu tıp diyalogların başlamasını umuyoruz.” sözlerini kullandı.
Türkiye’yi bölgesinde barış ve istikrarın teminatı olarak nitelendiren Akar, şunları kaydetti:
“Barış ve istikrar için elimizden gelen uğraşı göstermeye devam edeceğiz. Türkiye dostlar, müttefikler için tehdit değil, inançlı, güçlü ve aktif bir müttefiktir. Bunun herkes tarafından bilinmesi lazım. Temennimiz Ege’nin, Doğu Akdeniz’in bir dostluk denizi olması, tüm zenginliklerin adil bir biçimde paylaşılması, huzurlu, inançlı bir ortamın ortaya çıkması. Barış için ebediyen biz bir adım önde olacağız. Biz barış istiyoruz, diyalog yoluyla barışın temininin mümkün olduğuna inanıyoruz. Meselelerin tahlili konusunda üçüncü ülkelerden beklentimiz memleketler arası hukuka uygun, haklı, mantıklı tezlerimizi görmeleri, bahse yalnızca AB dayanışması penceresinden bakmamaları, olaylara objektif, adil bakmalarının değerli olduğunu belirtiyoruz. Taraf tutulması durumunda olayların tahliline değil, çözümsüzlüğe katkı sağlanacağını herkesin bilmesi lazım.”
ABD’YE F-16 İLETİSİ: ALTERNATİFLER MEVCUT
Başka bir gazetecinin ABD’den F-16 tedariki ve modernizasyonuna ait sorusu üzerine Akar, “Süreç devam ediyor. Basına da çeşitli gelişmeler yansıyor. ABD Savunma Bakanlığı ile temaslarımızı sürdürüyoruz. Şu ana kadar heyetler ortası 4 toplantı yapıldı. Temaslarımız devam ediyor. Bu bahsin, stratejik ortağımız, müttefikimiz ABD ile temasımızı sürdürerek çözülmesini bekliyoruz.” diye konuştu.
Pentagon’un bu bahiste Türkiye’yi destekleyen açıklamalarını hatırlatan Akar, “Bu mevzunun çözülmesiyle bağlarımızın daha da âlâ bir basamağa geçeceğini kıymetlendiriyoruz. F-16’ları almakla hem bölgesel hem de global barış ve güvenliğe de değerli katkılar sağlanacağını hepimiz görüyoruz. F-16 tedariki konusunda yeterli bir tahlil bekliyoruz.” dedi.
Bölgesel istikrar ve NATO’nun güçlü olması için Türkiye’nin güçlü bir hava kuvvetlerine sahip olmasının kıymetine değinen Akar, “F-16 konusunun bir an evvel olumlu formda sonuçlandırılmasına çaba gösteriyoruz. Lakin alternatifler de mevcut.” diye konuştu.
ABD’nin terör örgütüne yönelik dayanağına ait soru üzerine Akar, “Tüm toplantılarımızda bununla ilgili reaksiyonumuzu lisana getiriyoruz.” dedi.
Akar, ABD’nin Güney Kıbrıs Rum İdaresi’ne yönelik silah ambargosunu kaldırması kararına ait soruya da “ABD’nin tarafsızlık ve istikrarlı siyasetlerinden vazgeçmemesi gerektiğini muhataplarımıza söz ediyoruz.” cevabını verdi.
