The New Zealand Herald’ın haberine nazaran, eski Avustralya Savunma Bakanlığı görevlilerinden ve Avustralya Ulusal Üniversitesi Savunma Araştırmaları Merkezi stratejisti Prof. Dr. Hugh White, Avustralya’nın nükleer güçlü denizaltılara sahip olmasını sağlayacak AUKUS mutabakatının, ABD-Avustralya güvenlik ittifakının tabiatını “çok ciddi” biçimde değiştirdiğini kaydetti.
White, ABD’nin bu muahedeye yaklaşımının, Avustralya’nın “denizaltı kapasitesi” ile değil, Çin’e karşı mümkün bir savaşında “Avustralya’yı, Çin’i çevreleme stratejisinin bir modülü haline getirmekle” ilgili olduğunu lisana getirdi.
Bu bağlamda White, Avustralya’nın denizaltılar üzerinden ABD ile kurduğu paydaşlığı, Tayvan sıkıntısı nedeniyle patlak verebilecek mümkün bir “3. Dünya Savaşı’nda”, ABD’nin yanında yer alma “taahhüdü” olarak kıymetlendirdi.
Avustralya’nın savaş deneyiminin, “kazananın yanında olma” eğilimi taşıdığını vurgulayan White, lakin mümkün Çin-ABD savaşının, ABD’nin galibiyeti ile sonuçlanmasını beklemenin “mantıksız” olduğunu belirtti.
White, “3. Dünya Savaşı’nın” nükleer bir savaşa dönüşme mümkünlüğünün yüksek olduğunu ve nükleer güçlü denizaltıların, bölgedeki mümkün bir çatışmada “ABD tarafından kullanılmak üzere Avustralya’ya satıldığını” söyledi.
Ayrıca White, halihazırda ulusal bütçe üzerinde yarattığı baskı nedeniyle tenkitlerin odağındaki AUKUS mutabakatının, ABD’de hükümet değişikliği ile sekteye uğrayabileceğine dikkati çekti.
RAPOR: ÇİN FÜZELERİ AVUSTRALYA TOPRAKLARININ 3’TE 2’SİNE ERİŞEBİLİR
AUKUS mutabakatına ülke içinden yansılar sürerken, Avustralyalı güvenlik analistleri tarafından hazırlanan yeni bir rapor, muhtemel hücum halinde Çin’in ateşlediği füzelerin, Avustralya topraklarının 3’te 2’sine ulaşabileceğini gösteriyor.
Townsville Bulletin gazetesinin haberine nazaran, eski güvenlik analistleri ve memleketler arası güvenlik bahislerinde çalışmalar yürüten ABD merkezli fikir kuruluşu Rand Şirketi tarafından “Savunma Stratejik İncelemesi” için hazırlanan 33 sayfalık rapor, Avustralya’nın muhtemel bir Çin saldırısına karşı “savunmasız” olabileceğine işaret etti.
Raporda, Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik tezinde bulunan ve deniz altı kaynakları açısından varlıklı olan ihtilaflı bölgede kurduğu yapay adaları askeri üsler inşa ederek silahlandıran Çin’in, Avustralya için ne ölçüde “tehdit” olduğu değerlendirildi.
Çin’in bu yapay adalardan “DF-26” orta menzilli balistik füzeler ateşleyebileceği, bu konuda Darwin kentinin 3000 kilometre kuzeybatısındaki Mischief resifinin bilhassa kaygı yarattığı kaydedildi.
Uzmanlar, raporda, adalar üzerinden Çin tehdidine karşı Queensland eyaletindeki ve ülkenin kuzey ile batı kesitlerindeki Avustralya Savunma Kuvvetlerine (ADF) ilişkin üslerin ve yakıt depolarının, güneye kaydırılması gerektiği ihtarında bulundu.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese tarafından geçen yıl duyurulan ve Avustralya’nın güvenliği konusunda yürütülen akademik çalışmaların dikkate alındığı ve “savunma kuvvetlerinin hangi alanlara yatırım yapmayı öncelemesi gerektiğine” ışık tutması beklenen “Savunma Stratejik İncelemesi” kesin raporunun kimi kısımları, bu ay kamuoyu ile paylaşılacak.
SİLAHLANMANIN ARTTIĞI BÖLGEDE YENİ AUKUS “ENDİŞESİ”
AUKUS muahedesi, Avustralya’yı “nükleer güce ulaşmadan evvel nükleer denizaltılara sahip birinci ülke” pozisyonuna getirmesi nedeniyle gelecekte bölgedeki tansiyonu artırabileceği tarafında telaşlara yol açıyor.
Nükleer teknolojinin, nükleer silahlı bir devletten silahsız bir devlete aktarılacak olması, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesine Ait Antlaşma’ndaki (NPT) “boşluk” olarak değerlendirilirken, Avustralya’nın bu alanda emsal teşkil edeceğine inanılıyor.
Avustralya’nın eski başbakanlarından Paul Keating, AUKUS’u, “1. Dünya Savaşı’ndaki zarurî askerlik kararından bu yana bir Personel Partisi hükümetince verilen en makûs milletlerarası karar” olarak tanımlamıştı.
Ülke içinden gelen tenkitlere karşı Avustralya Başbakanı Albanese, Çin’in bölgedeki askeri gücünü önemli halde artırdığı ve bu yüzden de mutabakatın gerekli olduğu savunmasını yapmıştı.
Avustralya, Ekim 2021’de, ABD ve İngiltere ile nükleer denizaltı teknolojisi alanında işbirliğini öngören AUKUS muahedesini imzalamıştı.
