Türkiye’nin birinci Bor-Karbür tesisi yarın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılacak. Tesiste yılda bin ton Bor-Karbür üretilecek. Bakan Dönmez burada TRT Haber’in sorularını yanıtladı.
Bakan Fatih Dönmez’in açıklamalarında öne çıkanlar:
BOR-KARBÜR NEDİR?
Bor cevherini kimyasal süreçlere doğal tutmak suretiyle rafine eser haline getiriyoruz. O da borik asit, biz yurt dışına ekseriyetle bu formda satıyorduk. Artık bu tesisle, içerisine kimi hususlar ekleyerek 2 bin 500 derece sıcaklıkta yansımaya girdikten sonra kimi süreçlerden geçirip Bor-Karbürü elde ediyoruz.
Bor-Karbür’ün yoğunluğu çeliğe nazaran 4 kat daha az. Bor-Karbür başta Savunma Sanayii olmak üzere birçok noktada kullanılacak. Askerimizin, polisin kullandığı çelik yeleklerde çelik yerine Bor-Karbür kullanılacak. Çeliğe nazaran daha hafif lakin birebir sağlamlıkta bir eser. Güvenlik güçlerimizin saatlerce yürüdüğü operasyonlar sırasında taşıması daha kolay olacak.
Cevherden son esere kadar 300-400 kat arttırılmış fiyatına satıyoruz. Bor’u artık cevher olarak satmıyoruz. İşleyip pahasını artırıp o denli satıyoruz. Bor-Karbür’ü yeniden kesicilerde, fren balatalarında kullanabiliyoruz. Yüksek sıcaklığa ve aşınmaya dayandığı için yüksek sıcaklıklardaki fırınlarda kullanabiliyoruz.
“DÜNYADA GLOBAL PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ 60 MİLYAR DOLAR”
Çok geniş bir alanda kullanılabilecek bir eser. Dünyada global pazar büyüklüğü 60 milyar dolar.
Borda dünya rezervlerinin yüzde 73’ü Türkiye’de. Yalnızca ölçü değil, en kaliteli bor cevheri de bizde. Hasebiyle borun kullanıldığı eserler için yatırımcıya gelin buraya yatırım yapın dedik. Bora dayalı bir endüstrileşme gayemiz var. Bordan mamül eserleri daha fazla ihraç ediliyor olacağız.
BOR ATIKLARINDAN DA LİTYUM ÜRETİMİ
Yıllık 700 tonluk endüstriyel ölçekli Lityum tesisimizi de kuracağız. Başta taşıdığımız aygıtlar, telefonlar tabletler, elektrikli arabalar… Güç depolama muhtaçlığını doğurdu. Lityum da bu manada en tanınan gereçlerden birisi. Borun içinde Lityum vardı lakin bunu dönüştürme teknolojisi gelişmemişti. Artık bunu geliştirdik. Bunu birinci evvel ülkemiz için kullanacağız. Üretime nazaran ilerde ihraç da edilebilir.
Kütahya’da bu tesisin 5 kat daha büyüğünü planlıyoruz. Böylelikle pazar hissemiz daha da artmış olacak. Dünyada bor-Karbüre olan ilgi giderek artacak. Buradaki üretim amacımız 5 bin ton. Vakitle bu gayeler yükselecek. Yurt dışı yatırımcılar da ilgiyle takip ediyorlar. Gelip ziyaret etmek, yatırım yapmak istiyorlar.
Türkiye, bu sanayi seyahatine yeni çıkmış değil, endüstride rekabetçi tesislerimiz şu anda var. Artık borla birlikte neden yan sanayi de gelişmesin?
“KARADENİZ GAZINI NİSAN SONUNDA KARADA YAKACAĞIZ”
Plana uygun olarak ilerliyorduk lakin zelzele hasebiyle biraz gecikme yaşandı. Nisan sonu üzere vermeyi düşünüyoruz. İşçimizin bir kısmı da zelzele bölgemizde yaşayan insanlardı. Yakınları olan çalışanlara müsaade verdik, iş makinelerimizi de bölgeye gönderdik.
Şimdi yavaş yavaş nizama girmeyi başardık. Nisan sonunda bu gazı karada yakacağız. Denetimlerin sağlıklı bir formda tamamlanması gerekiyor. Vatandaşımızla kelam verdiğimiz üzere buluşturacağız.
Türkiye yalnızca bir transit ülke üzere görülmesin bir ticaret merkezi olsun gayemizi bir yıl içerisinde hayata geçireceğiz. Ülke olarak yıllık 55-60 metreküp doğal gaz tüketimine sahibiz. Fakat daha fazla üretme kabiliyetimiz var. Bu kalan gazı talep eden ülkelere ihraç etme imkanımız var.
AFET BÖLGESİNDE SON DURUM
Depremin birinci anından itibaren sarsıntı bölgesine intikal ettik. 11 vilayetimizde altyapılarda ve üstyapılarda önemli hasarlar vardı. Orada birinci müdahaleyi yapacak beşerler da enkaz altındaydı, o yüzden etraf vilayetlerden gruplar geldi.
1 hafta 10 gün içerisinde güç verme süreçleri tamamlanmıştı. Birinci günlerde hatta sokak lambaları aydınlatılmıştı. Birinci olarak sokak aydınlatmalarına kıymet verdik. Doğal gazı ise denetimsiz vermek istemedik.
Doğal gazda ise ikincil bir afet yaşamamak için ağırdan aldık. Gazı denetimsiz vermiş olsaydık, hasarlı binalardaki gaz kaçakları, patlamaları olabilirdi. Sarsıntıya karşı daha dirençli olmak için evvelden bunları planlamıştık.
“HASARSIZ VE AZ HASARLI BİNALARA BÜSBÜTÜN ELEKTRİK VERİLDİ”
Hasarsız ve az hasarlı binaların tümüne elektrik verilmiş durumda, doğal gazda da oran yüzde 98 düzeyinde.
Dünyanın hiçbir yerinde bu ölçekte afette, güç şebekesini bu kadar süratli hayata geçiren bir ülke olduğunu zannetmiyorum.
MADENCİLER ALANA GEÇ Mİ GİTTİ?
Arama kurtarma gruplarında vazifeli olanlar daha biz aramadan olay yerine intikalle vazifelidir. Onlar da duyar duymaz intikal ettiler. O günün hava şartlarını da hatırlamakta yarar var. Hava ulaşımının aksaması münasebetiyle kimi gecikmeler oldu. Kara yolunda da kar tipi nedeniyle gecikmeler yaşandı. Bunlar birinci saatlerde yaşanan gelişmeler.
9 bin 800 madenci de olay yerine en süratli halde sevk ettik. Onlar da kendilerine has tekniklerle enkazlara girdiler. Maden deneyimleri zelzele bölgesinde çok avantaj oldu. Bir defa daha onlara teşekkür ediyorum.
