Geçtiğimiz yıl döviz kurunda yaşanan sert yükselişle birlikte fırsatçılar besin eserlerini stoklayarak âdeta büyük bir soyguna imza atmıştı. Böylelikle besin eserlerinde fiyat artışı enflasyonun da üzerinde 2-3 kat artış göstermiş, bunun üzerinde baklava üreticileri boykota kararı almıştı.
Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği (BAKTAD) İdare Konseyi Lideri Mehmet Yıldırım baklavada fıstık kullanmama kararının fiyat artışlarını durdurduğunu belirterek, şu an üç yıllık fıstık stoku oluştuğunu söyledi.
Fıstıktaki stok oyunun perde ardını anlatan Yıldırım “Döviz kurunda yaşanan atakla birlikte fıstık fi yatları 20 günde 200 lira arttı. Fıstık fi yatı 160 liradan 340 liraya kadar yükseldi. Artış 8 ayda 440 lirayı buldu. O vakit fıstığın fi yatının 600 liraya gideceğini söylüyorlardı. Fiyatlar daha da yükselecek diye 400 liradan stok yaptılar. BAKTAD olarak boykot kararı alınca fi yat artışı durdu. Akabinde yeni mahsul toplanmaya başladı.
Stokçular bu kere fıstığı düşük fiyattan alamadı. Şayet düşük fiyat teklif etselerdi ellerindeki stoklardan ötürü daha fazla ziyan edeceklerdi. Şu an fıstığın fi yatı 450 lira civarında. Kuraklık olsa da afet olsa da üç yıl yetecek kadar fıstık stoku birikti” dedi.
Fıstıktaki en büyük kahrın kayıt dışılık olduğuna dikkat çeken Mehmet Yıldırım şunları kaydetti: Antep fıstığı bir yatırım aracı olarak görülüyor. Enflasyon artınca parası olan fıstığa yatırdı. Ancak fıstık ticareti büsbütün kayıt dışı. Fıstığı alıp stoklayanlar bilgi mükellefi bile değil. Bölümle alakaları olmayan şahıslar. Biz bunlara ambarcı diyoruz. Fatura yok, doküman yok. Fıstık üreticinin elinden çıktıktan sonra bu şahıslar kendi ortalarında ticarete başlıyor. Sistem şöyle işliyor: Stokçu evvel bir çuval fıstık alıp borsaya götürüyor. 450 liralık fi yatın yerine 470 lira istiyor. Sonra yeniden tanıdığı bir geliyor ona 465 lira teklif ediyor. Satış gerçekleştiğinde ise fiyat otomatik olarak 465 liraya yükseliyor. Stokçular kendi ortalarında bu türlü ufak ufak alışverişler yaparak fiyatları 480, 490, 500 liraya kadar yapay olarak yükseltiyor. Bu soygunu yıldır Tarım Bakanlığına ve Maliye Bakanlığına anlatmaya çalışıyoruz. Bunun önüne geçmek için yoluna uygun lisanslı depoculuk olmalı. Ülkede maksadının dışında kullanılıyor, halka hizmet etmiyor. Yere değil üretime teşvik verilmeli ve ne kadar üretim olduğu ortaya çıkar diyoruz. Böylelikle çiftçi daha fazla üretim yapmaya çalışır.
