İnsansız hava araçları konusunda dünyanın en uzman ülkelerinden biri haline gelen Türkiye, TB-2 ile gelen muvaffakiyetinin rastlantısal olmadığını ve bu alanda uzun yıllar faal faaliyet yürüteceğini gösteriyor. Evvel AKINCI ve AKSUNGUR ile elini güçlendiren Ankara, son olarak KIZILELMA MIUS ile bu alandaki en ileri ülke olmaya süratle yaklaşıyor.
Sadece Türkiye’nin değil dünyanın kendi alanında en iyi savunma sanayii şirketlerinden biri olan BAYKAR’ın Teknoloji Önderi Selçuk Bayraktar, KIZILELMA’nın pist üzerindeki manzaralarını ‘Emekledi, yürüdü, koştu’ notuyla paylaştı.
Peki, insansız bir hava aracı için taksi ve koşu testi ne manaya geliyor? Bu evre neden değerli ve sonrasında nasıl bir yol haritası izlenecek? KIZILELMA’nın birinci uçuşunu ne vakit yapması bekleniyor? Hem bu soruların karşılığını hem de KIZILELMA’nın alandaki istikrarları nasıl değiştireceği konusunu Savunma Sanayii Araştırmacısı Kadir Doğan ile konuştuk…
UÇUŞ ÖNCESİ SON AŞAMA
Kadir Doğan, öncelikle ‘taksi’ kavramını açıklayarak başlıyor anlatmaya… En genel haliyle “Pist üzerinde, yerde ana işlevleri çalışır bir halde hareket etmesi” olarak aktardığı taksinin, aslında uçuş öncesi son etap olduğunun altını çiziyor.
Bu kademede sistemin genel bütünü üzerinde kıymetli tesiri olan motor, sensörler, yazılımlar ve mekanik sistemlerin son yer testlerinin yapıldığı bilgisini paylaşıyor Doğan ve hava aracının birinci uçuşunda rastgele bir meseleyle karşılaşmaması için yapılan bu testlerin son derece değerli olduğuna değiniyor.
“KIZILELMA DAHA EVVEL AÇIKLANAN TARİHTEN EVVEL UÇABİLİR”
“Gökyüzüne ‘1’ kala” olarak nitelenen bu etabın aslında farklı dinamikleri olduğundan da bahsediyor Kadir Doğan. Hava aracının geliştirme süreci boyunca birçok simülasyon, tahlil, döngüde donanım/döngüde yazılım üzere test/analiz süreçlerinin gerçekleştiğini öğreniyoruz. Tüm bunlar yer testi ve uçuşlu testleriyle doğrulanarak hava aracının optimizasyonu sağlanıyor.
Selçuk Bayraktar’ın daha evvelki açıklamalarında KIZILELMA için 2023’ün birinci çeyreğine işaret ettiğini anımsatıyoruz… Bu test imajlarının akabinde kelam konusu takvimin öne çekilmesinin kendisini şaşırtmayacağını söylüyor Kadir Doğan:
“Test imajlarının bize gösterdiği en net sıkıntı Baykar’ın çok lakin çok süratli bir biçimde ilerlediği… Akıncı’dan elde edilen deneyimlerin büyük katkısı grubun ağır çalışmasıyla birleşince ortaya bu türlü bir fotoğraf çıkıyor.
Bugünkü manzaralardan sonra şayet bir aksilik çıkmazsa bu yıl bitmeden KIZILELMA’nın birinci uçuşunu gerçekleştirebileceğine inanıyorum. Lakin unutulmamalı ki birinci uçuş yapıldıktan sonra uzun bir mühlet testler devam edecek ve nihayetinde Türk Silahlı Kuvvetleri dünyada yalnızca birkaç ülkenin sahip olduğu bir teknolojiye daha sahip olacak.”
“DÜNYADA ŞİMDİ BİR ÖRNEĞİ YOK”
Sürecin problemsiz bir biçimde tamamlanması halinde KIZILELMA Türkiye’nin envanterde bulunan birinci Muharip İnsansız Uçak Sistemi olacak.
Bu gerçeği ‘çok önemli’ olarak niteliyor Kadir Doğan ve “Dünya’da KIZILELMA sınıfında olup, olgunlaşmış ve operasyonel bir konsept içerisinde tam bir randımanla kullanılan rastgele bir hava aracı bulunmuyor.” bilgisini paylaşıyor.
ABD, İngiltere, Rusya ve Çin’in bu tipteki hava araçlarına çok önemli yatırım yaptıklarını hatırlatıyoruz… Kadir Doğan bu durumun kıymetli bir gerçeği değiştirmeyeceği ihtarıyla kelamlarını tamamlıyor:
“Eğer Türk Silahlı Kuvvetleri, KIZILELMA’yı geçmişte olduğu üzere gerçek bir operasyonel konsept içerisinde ağır bir biçimde kullanmayı başarırsa istikrarlar bir defa daha değişecek.
TSK bu yolla hem çok kıymetli bir muhtaçlığını gidermiş, hem de harp alanının en uç noktasındaki teknolojilerde bile dünyaya öncülük etmiş olacak. Tüm bunları alt alta koyduğunuzda KIZILELMA yalnızca Türk savunma sanayi için değil dünyada bu konseptin kullanılması için çok kritik bir eser… Haliyle herkesin gözü kulağı onda olacak.
KIZILELMA’nın dünya harp tarihine geçeceğini söylememiz yanlış ya da abartı olmaz. Umarım gökyüzünde süzüldüğü günleri de bir an evvel görebiliriz…”
