Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Ekonomik Görünüm Raporu ile Global Finansal İstikrar Raporu’nun analitik kısımlarını yayımladı.
Küresel Finansal İstikrar Raporu’nun ilgili kısmında, büyük ekonomiler ortasında artan jeopolitik tansiyonların global ekonomik ve finansal ayrışmayla ilgili telaşları artırdığı aktarıldı.
Raporda, “Jeopolitik tansiyonların neden olduğu finansal ayrışma, sermayenin hudut ötesi tahsisini, milletlerarası ödeme sistemlerini ve varlık fiyatlarını etkileyerek global finansal istikrar için potansiyel olarak değerli tesirlere sahip olabilir” denildi.
Uzun vadede makro-finansal oynaklığı şiddetlendirebilir
Büyük ortak ülkelerle jeopolitik tansiyonların artmasının hudut ötesi sermaye akışlarında ani bir aksine dönüşe neden olabileceğine dikkati çekilen raporda, bunun tesirinin gelişmiş ekonomilerden çok yükselen piyasalar ve gelişmekte olan ekonomiler için daha bariz olduğu kaydedildi. Raporda, “Bu durum, bankaların fonlama maliyetlerini artırarak, karlılıklarını azaltarak ve özel kesime verdikleri kredileri azaltarak makro-finansal istikrar riskleri oluşturabilir” sözü kullanıldı.
IMF’nin raporunda, jeopolitik tansiyonlardan kaynaklanan daha büyük finansal ayrışmanın, olumsuz iç ve dış şoklar karşısında milletlerarası risk çeşitlendirme fırsatlarını azaltarak uzun vadede makro-finansal oynaklığı şiddetlendirebileceği kaydedildi.
Stres testleri ve senaryo tahlilleri için sistematik bir yaklaşıma gereksinim var
Raporda, siyaset yapıcıların; jeopolitik gerilimlerdeki artışla alakalı potansiyel finansal istikrar risklerinin farkında olmaları gerektiği, kaynakları bunların belirlenmesine, ölçülmesine, yönetilmesine ve hafifletilmesine ayırması gerektiği aktarıldı.
Raporda, denetçilerin, düzenleyicilerin ve finans kurumlarının, artan tansiyonların finansal sisteme nasıl aktarılabileceğini daha uygun anlamak için gerilim testleri ve senaryo tahlillerini kullanan sistematik bir yaklaşıma muhtaçlık duyduğu kaydedildi.
Ayrıca, IMF yetkilileri tarafından mevzuya ait kaleme alınan bir blog yazısında da artan tansiyonların hudut ötesi sermaye çıkışlarını tetikleyebileceği ve makro-finansal istikrarı tehdit edecek meçhullüğü artırabileceği belirtildi.
Yazıda, “Jeopolitik tansiyonlar finansal bir kanal üzerinden finansal istikrarı tehdit ediyor. Finansal kısıtlamaların getirilmesi, artan belirsizlik ve tansiyonun artmasıyla tetiklenen hudut ötesi kredi ve yatırım çıkışları, bankaların borç çevirme risklerini ve fonlama maliyetlerini artırabilir. Ayrıyeten, devlet tahvillerindeki faiz oranlarını yükselterek bankaların varlıklarının kıymetini azaltabilir ve fonlama maliyetlerini artırabilir” tabirleri kullanıldı.
Jeopolitik bloklar büyük çıktı kayıplarına neden olabilir
Öte yandan, Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nun yayımlanan kısmında de tedarik zinciri aksamaları ve artan jeopolitik tansiyonların jeoekonomik ayrışmanın riskleri ile potansiyel yararlarını ve maliyetlerini siyaset tartışmasının merkezine getirdiği aktarıldı.
Uzun vadede jeopolitik blokların ortaya çıkmasından kaynaklanan direkt yabancı yatırım ayrışmasının büyük çıktı kayıplarına neden olabileceği kaydedilen raporda, global entegrasyonu muhafazaya yönelik çok taraflı gayretlerin direkt yabancı yatırım ayrışmasının büyük ve yaygın ekonomik maliyetlerini azaltmanın en güzel yolu olduğu vurgulandı.
