Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki koalisyon hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi nedeniyle İsrail, siyasi tarihinde şahit olduğu en büyük kaoslardan birine sahne oluyor.
İsrail’in New York Başkonsolosu Asaf Zamir, Gallant’ın misyondan alınması üzerine istifa etti.
Hükümet aksisi protestocular da başta Tel Aviv ve Batı Kudüs olmak üzere ülke genelinde meydanlara indi.
Göstericiler, Tel Aviv’de Ayalon Otoyolu’nu çift taraflı trafiğe kapatarak çeşitli noktalarda ateş yaktı. Batı Kudüs’teki aksiyoncular ise Başbakanlık konutuna yürüyerek polisle çatıştı. Netanyahu’nun partisi Likud’dan milletvekili ve bakanların meskenlerinin etrafında de şovlar düzenlendi.
Meslek kuruluşları greve gitti, en büyük havalimanında seferler durdu
Ayrıca ülke genelinde çok sayıda bölüm ve meslek kuruluşu, hükümetin yargı düzenlemesine karşı grev kararı aldı.
İsrail’in en büyük personel sendikası Hastadrut, Netanyahu’nun düzenlemeyi durdurduğunu açıklamaması halinde en kısa müddette genel greve gidileceğini duyurdu. Ülkenin en büyük memleketler arası havalimanı Ben Gurion’da başlatılan grev nedeniyle seferler durduruldu.
Ülkedeki üniversiteler, İsrail Avukatlar Birliği, hastaneler ve sıhhat çalışanlarının yanı sıra memleketler arası restoran zinciri “McDonald’s” üzere özel firmalar ve alışveriş merkezleri de greve katıldıklarını ve iş bıraktıklarını açıkladı.
Haaretz gazetesi, ülkenin içinde bulunduğu durumu, “İsrail’in demokratik idaresinin yazgısını tehdit eden gibisi görülmemiş bir iç kriz” formunda kıymetlendirdi.
“İsrail, Yom Kippur Savaşı’ndan bu yana hiç olmadığı kadar büyük bir tehlike altında”
İsrail’in eski başbakanlarından Naftali Bennett, tartışmalı yargı düzenlemesinin oluşturduğu siyasi krizi, Mısır ve Suriye liderliğindeki Arap devletlerinin 6-25 Ekim 1973 tarihleri ortasında İsrail’e karşı başlattığı “Yom Kippur” Savaşı’na (1973 Arap-İsrail Savaşı) benzetti.
Bennett, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, yaşanan kriz için, “İsrail, Yom Kippur Savaşı’ndan bu yana hiç olmadığı kadar büyük bir tehlike altında.” yorumunda bulundu.
Ana muhalefet başkanı evvelki Başbakan Yair Lapid de Savunma Bakanı’nı misyondan alan Netanyahu için, “İsrail Başbakanı, İsrail Devleti’nin güvenliği için bir tehdittir.” tabirlerini kullandı.
İsrail Meclisindeki Ortak Liste Partisi’nden Arap Milletvekili Ahmed Tibi de ülke genelindeki protestoları, 2010 yılında başlayan ve “Arap Baharı” olarak isimlendirilen hükümet aksisi ayaklanma ve isyanlara yol açan sürece benzetti.
Tibi, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, İsrail’deki krizi, “Arap Baharı” sürecinde sıklıkla kullanılan “Halk rejimin düşmesini istiyor.” sloganıyla yorumladı.
Hükümeti destekleyen sağcı kümelerden “karşıt gösteri” çağrısı
Yargı düzenlemesinin ülke genelinde kitlesel protestolar ve grevlerle yol açtığı siyasi krize karşılık, sağcı hükümetin destekçilerinden de “karşıt gösteri” davetleri geldi.
Düzenlemeye reaksiyon gösteren binlerce İsraillinin katıldığı protestolara karşı, çok sağcı koalisyon yanlıları da Netanyahu’nun tasarıyı askıya alma ihtimaline karşı sokağa çıkma kararı aldı.
Şiddet hareketleriyle bilinen “La-Familia” isimli çok sağcı örgütü dahil hükümet yanlısı ile terslerinin eş vakitli Batı Kudüs ve Tel Aviv’de tıpkı noktalarda, birinci kere kitlesel şovlar düzenleme kararı alması güvenlik telaşlarını de artırdı.
İsrail polisi, hükümeti destekleyen çok sağcı protestocuların, yargı düzenlemesine karşı çıkan göstericilere şiddet aksiyonlarında bulunma ihtimaline yönelik ihtarda bulundu.
Koalisyon hükümeti içinde çatlak
Protestoların gayesindeki Netanyahu’nun, artan baskılar üzerine yargı düzenlemesini askıya almayı duyuracağı istikametinde çıkan haberler ise çok kesimli koalisyon hükümetinde çatlağa neden oldu.
Aşırı sağcı ve ırkçı siyasetleriyle bilinen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in partisi Dini Siyonizm, düzenlemenin askıya alınmasının “şiddet ve anarşiye teslim olmak manasına geleceği ve seçim sonuçlarını mahvedeceğini” savundu.
Seçim sonuçlarıyla “kendilerine İsrail demokrasisinde bir istikrar oluşturma vazifesi verildiğini” belirten Dini Siyonizm Partisi, oduna, diyaloğa açık olduklarını lakin bunun “İsrail demokrasisindeki merkez güçlerin darbe tehdidi” altında olmayacağını kaydetti.
Netanyahu’nun bir öbür çok sağcı koalisyon ortağı Yahudi Gücü Partisi başkanı ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir de toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, yargı düzenlemesinin askıya alınmaması ve “anarşiye teslim olunmaması” davetinde bulundu.
Öte yandan İsrail basını, Ben-Gvir’in, yargı düzenlemesinin durdurulması halinde “koalisyon hükümetini devirme” tehdidinde bulunduğunu aktardı.
