Başıboş sokak hayvanlarının kuduz virüsü taşıyıp taşımadığı konusunda kaygı duyan vatandaşlar, hastalığı araştırmak için internete akın etti. Biz de akılları kurcalayan sorulara karşılık aradık.
Konuyla ilgili Türkiye gazetesinin görüşlerine başvurduğu İstanbul Veterinerler Doktorlar Odası Lideri Prof. Dr. Murat Arslan, büyük kentlerde giderek sayısı artan ve denetimsiz biçimde dolaşan sokak hayvanlarının risk oluşturduğunu söyledi.
Arslan “Sokak hayvanları belediyelerin denetiminde; toplanarak kısırlaştırılması, kuduz aşısı yapılıp kulaklarına mikroçip takılması lazım. Böylece risk azalır. Lakin kimi kentlerde veteriner tabip sayısının az olması, materyal sorunu, hatta aşı bile bulunamaması yüzünden denetim ve kontroller kâfi yapılamıyor. Bu da riski artırıyor. İstanbul kontrollerin en yeterli yapıldığı kent lakin her ilçesi için birebir şeyi söylemek mümkün değil. Ormanlarla iç içe olan hayvanların buralara atıldığı ilçelerde risk daha yüksek” dedi.
Özellikle sokak köpekleri kaynaklı ısırılma olaylarının çok olduğunu aktaran Prof. Dr. Arslan “Kuduzdan son 20 yılda 20 kişi hayatını kaybetti. İstatistikler düşük görünüyor lakin öldürücü olması açısından son derece kıymetli. Isırılan yer beyne ne kadar yakınsa kuduz belirtileri o kadar erken ortaya çıkar. Hayvan ayaktan yahut elden ısırdıysa kuduz etkeni sonlar yardımıyla yavaş yavaş beyne hakikat ilerler. Haftalar hatta 3 ay sonra bile hastalığa dönüşebilir” tabirlerini kullandı.
KEDİLERDEN BİLE UZAK DURUN
Dicle Üniversitesi Halk Sıhhat İdaresi Kısmı Lideri ve Halk Sıhhati Uzmanı Dr. Mehmet Emin Kurt, kuduz hadiselerinin daha çok yaz aylarında ortaya çıktığını söyledi.
Kuduzun yalnızca köpeklerde değil, her hayvanda olabileceğine dikkat çeken Kurt, “Kedi tırmığı bile çok kıymetli. Sokakta bacağınıza sürünen sempatik bir kediyi severken 10 dakika evvel bir fareyi yiyip yemediğini bilemezsiniz. Bu sebeple sokaktaki hayvanlara fazla yaklaşmayın ve uzaktan sevin. Her türlü hayvan ısırığı risk oluşturur. Bilhassa kent çöplükleri kuduz kaynağı… Bu hastalık erken müdahale ile engellenebilir. Bir hayvan ısırığı ya da tırmalamasına maruz kalan kişi, kesinlikle birinci iş olarak bölgeyi tazyikli su ve sabunla temizlemeli. Daha sonra gidip kuduz aşısı yaptırmalı. Aşının hiçbir sakıncası yok. Ne kadar erken tedavi uygulanırsa risk o kadar düşer” formunda konuştu.
DÜNYADA KURTULAN 17 HASTA VAR
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, kuduz teşhisi konulan Mustafa E’nin son durumuna ait şu bilgileri verdi:
KÖYLERDE TEHLİKE DAHA FAZLA
Veteriner Tabip Gizem Hatay da kuduz olaylarının daha çok kırsal bölgelerde görüldüğünü aktardı.
Bu virüse ekseriyetle tilki, köpek, çakal, yarasa, rakun ve kokarca üzere tükürüklü hayvanlarda rastlandığını belirten Hatay, şunları dedi:
“Hayvanlara yönelik önlemler alsak da onlar da sonuçta hayatımızın bir modülü. Bu sebeple beşerler dikkatli olmalı. Bir hayvanın saldırgan bir tavrı varsa yetkililere haber vermeli. Bu tıp hayvanlar toplanmalı.”
KUDUZ OLAYININ ÇIKTIĞI KÖYDE TASA HAKİM
Adilcevaz ilçesine bağlı Göldüzü köyünde yaklaşık 10 gün evvel sokak köpeklerinin saldırısına uğrayan P.E. (10) ve M.E. (12) yaralanmıştı. Ankara Hacettepe Üniversitesi Hastanesine sevk edilen 2 çocuğa yapılan tetkikler sonucu M.E.’de kuduz teşhisine rastlanmazken, kuduz belirtileri gösteren 10 yaşındaki P.E.’nin ise birinci iki testinin negatif çıktığı lakin üçüncü testte virüse rastlandığı bildirildi. P.E.’nin durumuna ait Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz açıklama yapmıştı.
VETERİNER BÖLGEDE DENETLEME YAPTI
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne bağlı veteriner tabipler, belediye işçileri ile ilçe merkezi ve köyde bulunan sokak hayvanlarına kuduz aşısı yapılırken Elazığ Veteriner Denetim Enstitüsü grupları tarafından da bölgede denetleme yapıldı.
KÖY HALKI TEDİRGİN
Olayın akabinde 600 haneli Göldüzü köyünde başıboş gezen sokak köpekleri, köy halkının kaygılı düşü olmaya devam ediyor. Sokaklara dökülen çöplerde yiyecek arayan başıboş köpekler ise okul etraflarında gezerek köy halkına ve çocuklara kaygı saçıyor. Başıboş gezen köpeklerden korkan kimi aileler çocuklarını okula göndermezken kimi aileler ise okul servisleri ile çocuklarını okula gönderiyor. Köy halkı mevzu ile ilgili yetkililerden yardım isterken çocuklar ise kaygıdan okula gidemediklerini söyledi.
“ÇOCUKLAR KÖPEKLERİN KAYGISINDAN OKULA GİDEMİYORLAR”
Çocukların kaygıdan okula gidemediğini lisana getiren Göldüzü köyü muhtarı Halis Uruçlu, köydeki okul servislerinin sayısının arttırılması gerektiğine dikkat çekerek, “Bu olaydan sonra Kaymakam ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden takımlar gelerek sokak köpeklerine aşı yaptılar. Herkesin kendine mukayyet olması gerekiyor. Elazığ’dan gelene gruplara de bu olayı anlattık. Yaralanan çocukların durumunu anlattık. Etraftaki köpekler çok fazla. Köyde birtakım boş meskenler var. Bu konutlarda de köpek dolu. Sokak köpekleri köyde tek bir tavuk bırakmadılar. Çocuklar köpeklerin endişesinde okula gelip gitmiyorlar. Köyümüz 600 haneli ve bizim köy de çok dağınık. Konutlar ortasında 2 kilometre aralık var. Bundan ötürü çocuklar köpeklerin endişesinden gelip gidemiyorlar. Çok geniş bir köydür. Okul için servislerinin de arttırılması gerekiyor ki herkes okula gitsin” diye konuştu.
“BİZİM CİĞERİMİZ YANDI OBURUNUN CİĞERİ YANMASIN”
M.E.’nin dedesi Yılmaz Erçetin, umutlu bir halde torununun sıhhatine kavuşmasını temenni ederek, “Torunumu 20 gün evvel köpek ısırmıştı ve bize söylemedi. Bizim konut ile torunumu köpeğin ısırdığı yer ortasında 2 buçuk kilometre ara var. Orada çocuklar ile oyun oynamışlar. Artık köpek nasıl ısırmışsa onu bilmiyoruz bize söylemedi. Ortadan aşikâr bir vakit geçtikten sonra bana gelip ‘dede kolum kaşınıyor’ dedi. Çabucak o gece acile götürdüm. Meskene geldik bir daha kolum kaşınıyor deyince bu kez çocuk hekimine götürdüm. Çocuk tabibi baktı dedi ‘bunu Hacettepe’ye kaldıracağız. Çabucak ambulans istedi. Ambulansla torunum Ankara’ya kaldırıldı. Şu anda durumu Allah’a kalmış, Allah’tan umut kesilmez. İnşallah yeterli olur. Yurt dışından ilaç getirilmiş. Dünden beri o ilacı veriyorlar. Yetkililerden yalnızca bu köy için servis istiyoruz. Köyde şu an 3 tane okul servisi var. 3 tane servis toplamda 45 öğrenciyi alıyor. Ancak servis ne kadar fazla olursa o kadar emniyetli olur. Bizim ciğerimiz yandı diğerinin ciğeri yanmasın” biçiminde konuştu.
Çevre köylerde de tehlikenin sürdüğünü belirten P.E.’nin dedesi Cemal Orak ise, “Bizim çocuklar köpeklerin kaygısından okula gidemiyorlar. Bizim daima mazot almaya imkânımız yok. Otomobille götürüp getiremiyoruz. Devlet buna bir el atsın. Benim iki tane köpeğim var aşısız. Torunum bugün geliyor lakin durumu hakkında bizim bir bilgimiz yok. Ancak öbür çocuğun durumu berbat. Devlet bize bir yardım etsin” tabirlerini kullandı.
“KÖPEKLER BİZİ KOVALIYOR”
Köpeklerden çok korktuğunu ve yetkililerden yardım istediklerini tabir eden Menderes Uruçlu isimli çocuk da, “Arkadaşlarımızdan ötürü çok üzgünüz. Köyde servis yok. Gereğince servis olmadığından ötürü köye servis istiyoruz. Yaralanan bir çocuk benim amcamın oğlu onu ikisinin durumu düzgün birisinin durumu çok makûs, çok korkuyorum yani köpekler çok. Toplanmasını istiyoruz sayın valimizden. Okula gelemiyoruz. Zira bunlar köpekler bizi kovalıyorlar” diye konuştu.
