Sigortalı istihdamın artırılması, gençlere, bayanlara iş kapısı açılması, bölgesel yatırımların özendirilmesi maksadıyla milyonlarca çalışan için prim indirim, teşvik ve dayanaklar sağlanıyor. Minimum fiyat dayanağı, işsizlik ödeneği, toplumsal yardım alanların istihdamına prim teşviki, 5 puanlık indirim başta olmak üzere 18 başlıkta prim takviyesi veriliyor. Patron prim teşvikinden yararlananların sayısı 12 milyonu geçerken, toplumsal hizmetlerden yararlananlar için verilen teşvik 60 ayı buluyor. İmalat bölümünde istihdam yaratan işletmeye emekçi başına verilen dayanak 48 bin lirayı, öteki bölümler için de 35 bin lirayı geçiyor. İşsiz olanları istihdam eden özel bölüm patronlarına prime temel çıkar üst hududuna kadar ki toplumsal güvenlik primi patron hisseleri takviyesi 2 bin 51 lira ile 15 bin 387 lira ortasında değişecek. İş sıhhati ve güvenliği hizmetleri de destekleniyor. Genç, bayan ve mesleksel evrak sahibi olanlara yaşa nazaran 6 ile 54 ay ortasında sigorta prim teşviki sağlanıyor.
İstihdamı takviye için sağlanan prim, teşvik, takviye ve indirimlere ait merak edilen soruların cevapları şöyle:
5 puanlık indirimin hedefi, şartları ve istihdama katkısı nedir?
Özel dal patronlarınca ödenmesi gereken sigortalıların prime temel yararları üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık, mevt sigortaları patron payının 5 puanlık kısmı indirim olarak karşılanıyor. Yararlanma kaideleri ortasında, aylık prim ve hizmet evraklarının yasal müddette verilmesi, primlerin müddetinde ödenmesi, Kurum’a borcun bulunmaması, kayıt dışı yahut geçersiz sigortalı bildiriminde bulunulmaması gerekiyor. Prim indirimi takviyesi her bir çalışan için 500,40 lira ile 3 bin 753 lira ortasında değişiyor. Yurt dışına götürülen sigortalılar için bu meblağ 500 lira ile 1501 lira uygulanıyor.
Genç teşebbüsçü teşvikinin şartları ve verilen prim dayanak fiyatı nedir?
Bu teşvikten 18-29 yaş aralığında 1 Haziran 2018’den itibaren birinci kere işyeri açan gerçek şahıslar yararlanabiliyor. Bu kapsamdakiler taban fiyat alt sonu üzerinden hesaplanan 4B kapsamındaki sigorta primleri 1 yıl mühletle Hazine tarafından karşılanıyor. Bu indirim süresiz uygulanıyor. İsmi iştirakler ve şahıs şirket ortaklarında yalnızca bir ortak bu teşvikten yararlanabiliyor. Teşvikin günlük meblağı 115,09 lira olup, aylık 3 bin 452 liraya ulaşıyor.
İstihdamı takviye için 18 başlıkta verilen dayanaklar nelerdir?
Asgari fiyat takviyesi, malullük, yaşlılık ve mevt, genel sıhhat sigortasında 5 puanlık indirim, sigorta primi patron ve sigortalı payı teşviki, 5 puanlık prim indirimi, işsizlik ödeneği alanların istihdamı halinde sigorta primi sigortalı ve patron payı teşviki veriliyor. Kredi faiz yahut kar hissesi dayanağı, engelli sigortalı istihdamı, Ar-Ge faaliyetleri, kültür yatırımları, toplumsal yardım alan, toplumsal hizmet modellerinden yararlananların istihdamına yönelik prim dayanağı, iş sıhhati ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi de listede var.
Asgari fiyat takviyesi ne kadar, ne vakit sona erecek?
Bu yılın Ocak-Haziran ayları için şartları taşıyan iş yerlerinden bildirilen sigortalılara ait toplam prim ödeme gün sayısı ile 13.33 liranın çarpımı sonucu bulunacak meblağ patronların Kuruma ödeyeceği primden mahsup edilir. Dayanaktan, 2023 yılında birinci kere tescil edilen işyeri patronları ile 2022 yılında prime temel günlük karı 250 lira, toplu iş kontratı uygulanan işyerlerinde 500 lira ve linyit ve taşkömürü işyerlerinde 667 lira altında fiyatla çalıştırılan sigortalıların patronları yararlanacak.
Sigorta prim takviyesi ne vakte kadar devam edecek, kimler yararlanabilir?
Teşvıklerinden küçük yahut büyük ayırımı olmadan bütün işyerleri faydalanabilir. İşyerindeki işçi sayısının kısa ve uzun vadede artırılması kıymet taşıyor. İşe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere özel kesime verilen sigorta prim teşviki 31 Aralık 2023 yılına kadar uzatıldı. İşe alınan bayanların 18 yaşından büyük, erkeklerin de 18 yaşından büyük 29 yaşından küçük olması gerekiyor. Mesleksel yeterlilik evrakı olanlar için 48 ay İŞKUR’un işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için 36 ay devam edecek.
EYT kapsamında emekli olup da çalışacaklar için uygulanacak toplumsal güvenlik dayanak primi indiriminde hudut var mı?
Emekli olanların en son çalıştıkları özel bölüm işyerinde, işten ayrıldıkları tarihi takip eden 30 gün içerisinde toplumsal güvenlik dayanak primine tabi çalışmaya başlamaları halinde toplumsal güvenlik primi patron payının beş puanlık kısmına isabet eden fiyat Hazine tarafından karşılanıyor. Her bir sigortalı için bir kez yararlanılabiliyor. Bu kapsamda verilen takviye en az 500,40 lira olup 3 bin 753 liraya kadar çıkıyor.
İşsizlik ödeneği alanları istihdam eden işletmelere ne kadarlık prim teşviki veriliyor?
Kapsama giren sigortalı için, işsizlik ödeneğine hak kazandığı müddet boyunca prime temel çıkar alt hudut üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primlerinin yüzde 1’i ile uzun vadeli sigorta primleri ve genel sıhhat sigortası priminin tamamı, işsizlik ödeneği müddetince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor. Bu teşvikten yararlanılması için işe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması, fiilen çalışması gerekiyor.
Sosyal hizmetlerden faydalananların istihdamı halinde hangi teşvikler veriliyor?
Prime temel yarar alt hudut üzerinden hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası priminin sigortalı ve patron payının tamamını her bir sigortalı için beş yıl müddetle Hazine karşılayacak. Teşvikten yararlanmak için sigortalı açısından 19 Şubat 2014 tarihinden sonra işe alınması, patron açısından aylık prim ve hizmet evraklarının yasal müddetinde verilmesi gerekiyor.
Sosyal yardım alanların işe alınması için de istihdam teşviki var mı?
Düzenli nakdi toplumsal yardımlardan yararlanan şahısların ikamet ettiği hanede bulunanlardan 26 Nisan 2016 ve sonrasında işe alınan sigortalıların prime temel kar alt hudut üzerinden hesaplanan sigorta primi patron payının tamamı Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı tarafından bir yıl mühletle karşılanacak. Bu teşvik, süresiz uygulanacak. Bu kapsamda verilen teşvik meblağı da 2 bin 51 lirayla 5 bin 304 lira ortasında değişiyor.
